BİLGİ YOLU Mesleki Sosyal Kültürel Sanat ve Edebiyat Dergisi
Yıl: 5 Sayı:8 Aralık 2005 Sayfa: 59-61 KONYA

MEVLANA RESİM YARIŞMASININ SANAT EĞİTİMİNE KATKISI

Yrd.Doç. Mehmet BÜYÜKÇANGA

1.GİRİŞ
İnsanlık tarihinin nadir gördüğü şahsiyetlerden biri olan Mevlana Celaleddin-i Rumi, (1207-1273) gerek hayatı sırasında, gerekse ölümünden sonra pek çok kişi ve topluluğu etkilemiş büyük bir İslam mütefekkiri ve mutasavvıfıdır.

Engin dehası, derin fikirleri, bütün insanlığı kucaklayan sevgi ve hoşgörüsüyle kitleleri etkileyen, yol gösteren, aydınlatan Mevlana, dün olduğu gibi bugünde doğuda ve batıda manevi önderliğini sürdürmekte, kendi ifadelerince”eserleriyle insanlığa rehberlik etmektedir.”(Şafak,2004)
İslam’ı derin bir ruh, heyecan ve sanat olarak yaşamış olan Mevlana, inancından aldığı ilhamla herkese ve her varlığa karşı bir anlayış, saygı ve müsamaha ile doludur.
Onu sema, musiki ve kitapla bütün Türkiye’ye ve dünya’ya yaymak ve yeni şekillerde tefsir ve ifade etmek Türkiye’de kendilerini kültür çalışmalarına veren herkesin vazifesi olmalıdır.(Kaplan,2004)  
Mevlana’nın Türbesi Konya’da olduğundan Konya deyince Mevlana, Mevlana deyince Konya akla gelir. Mevlana adına yapılan her faaliyet Konya’nın tanıtılması demektir. Tanıtım çeşitli şekillerle yapılır. Sanat, bunların içerisinde önemli bir yere sahiptir. Çünkü sanat evrenseldir. Sanatın yayılması, izlenmesi, duyurulması sergiler aracılığı ile olur. Bu nedenle Mevlana’yı Türkiye’ye ve Dünya’ya tanıtmak için Mevlana Resim Yarışmalarını düzenli bir şekilde tertiplemek gerekmektedir.

2.MEVLANA RESİM YARIŞMASININ ÖNEMİ
2.1.Sanatçı Yönünden
2.1.1. Mevlana Resim yarışmasına katılacak sanatçılar önce Mevlana’nın hayatını, eserlerini, yaşadığı dönemi araştırır. Araştırmalarında Mevlana’nın ışığına, güzelliğine, cazibesine kapılır. Derya denizinden bir damla alarak eserimde bunu nasıl ifade edebilirim çabasına düşecek ve çeşitli etütler yapacaktır. Bunların ressamın ifade gücünü artıracak, düşüncesini tuvale yansıtmasına neden olacak ve ressamın kendine güvenini artıracaktır. Mevlana’nın ve sanatın dünyaya tanıtılmasında rol oynarlar.
2.1.2. Yarışmaya katılan ressamlar kendini tanıtma fırsatı bulurlar.Kendilerini geliştirirler.
Tecrübe kazanırlar. Adının duyulmasına neden olurlar. Ressamların aynı konuda farklı düşünceler ortaya koyarak orijinal eserler meydana gelmesine neden olur.
2.1.3. Yarışmalar her ressamdaki ayrı yaratıcı özellikleri ortaya koyar. Aynı konuda farklı düşünceler ortaya koymasına katkı sağlamaktadır.
2.1.4. Yarışmaya katılıp eserleri sergilenen ve ödül alan ressamlar kendilerine güven duyarlar hem de başkaları tarafından takdir edildiklerini anlarlar. Ressamlar ödül aldıkça kendilerine olan güveni artar, eserleri değer kazanır.
2.1.5. Duygu, düşünce, hayal gücünü bu doğrultular üzerinde yoğunlaştırmayı sağlar.
2.1.6. Ressamlar belirli bir amaca yöneldiklerinde o hedef hakkında ufkunun genişlemesini ve statüsünü belirlemeğe yardımcı olur.
2.1.7. Mevlana resim yarışmaları sayesinde ressamlar özgün eserler üretirler.
2.1.8. Eserlerinin sergilenmesi ve izleyiciler tarafından izlenmesi ressama mutluluk verecektir.

2 .2. Sanat Eseri Yönünden
2 .2.1. Yarışma sayesinde orijinal eserler4 meydana gelecektir.
2.2.2. Mevlana Resim Yarışmasına katılan ressamların eserleri bir araya gelecek, sergilenecek, medya tarafından dünya’ya tanıtılacak. Katologlar basılarak günümüz sanatı hakkında yüzyıllar sonrasına ışık tutacaktır.
2.2.3. Eserler , çeşitli Kamu kuruluşları, Müzeler, Özel kuruluşlar ve şahıslar tarafından satın alınmasına katkıda bulunacaktır.
2.2.4. Eserleri izleyen izleyen seyircilerin bedii zevkleri artacak ve özgün eserlere ilgi duyacaktır.
2.2.5. Konya’ya gelen yerli ve yabancı turistler Mevlana Resim Yarışmasındaki sergilenen eserleri görme fırsatı bulacaklardır. Turizmin gelişmesine, insanların kaynaşmasına katkı sağlayacaktır.
2.3.Alıcı (izleyici) Yönünden
2.3.1. Sanat eserini sergide izleyen, seyreden kişilerin sanata ilgisi artacaktır. Eser sahibi ile tanışma fırsatı bulacaktır.
2.3.2. Sergiler,izleyicinin ufkunu açar.
2.3.3.  Mevlana’ya ve resime karşı ilgisi artar
2.3.4. Yarışmalar alıcılara(izleyicilere) haz verir.
2.3.5. Sanatçının kullandığı tekniğin yayılmasına neden olur.
2.3.6. İzleyiciler Mevlana Resim Yarışması sayesinde orijinal eserler görme fırsatı bulacaklardır.
2.3.7. Etkinlikler insanları birbirine yaklaştırır, sosyal bir aktivite kazanır.
2.3.8. Sanatçı, sanat eseri ve alıcıdan oluşan üçgen sanat alanını meydana getirecektir. Bunun önemini kavrayan T.C. Kültür Bakanlığı 1989 yılında ilk defa “Mevlana Resim Yarışması” düzenlemiştir.

3.YAPILAN MEVLANA RESİM YARIŞMALARI
3.1.Tarihi
Mevlana Resim yarışmaları ilk defa 1989 yılında T.C. Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğünce “Mevlana Resim Yarışması” düzenlemiştir. Yarışma her yıl tekrarlanmış beş yıl devam edebilmiştir. Alman sanatçı Ingrıd Schaar Konya’ya gelerek Mevlana ve felsefesiyle ilgili birçok resim çalışmıştır. Eserleri kitaplarda yer almış Mevlana’nın yurt dışında tanıtılmasında büyük rol oynamıştır.
3.2. Amacı
Felsefesi ve fikirleriyle bütün dünya’ya mal olmuş büyük Türk düşünürü “Mevlana’nın anısına, plastik sanatlar alanında sanatçılarımızın yaratıcı çalışmalarını desteklemek, değerlendirmek, sergilemek ve kalıcı eserler kazanmak amacıyla Kültür Bakanlığınca “Mevlana Resim Yarışması” düzenlenmiştir.
3.3. Konusu
Mevlana ve onun felsefesidir.
3.4.Toplama Merkezleri
Ankara, İstanbul, İzmir ve Konya’da Devlet Güzel Sanatlar Galerisidir.   
3.5. Seçici Kurul
3.5.1.I Mevlana Resim Yarışmasında
Mehmet ÖZEL (Güzel Sanatlar Genel Müdürü, sanatçısı)
Prof. Devrim ERBİL (Sanatçı)
Prof. Dincer ERİMEZ (Sanatçı)
Doç Dr. Erhan TÜRKMEN (S.Ü. Öğretim üyesi)
Mehmet BÜYÜKÇANGA (Konya Devlet Güzel Sanatlar Galerisi Müdürü, sanatçısı)
3.5.2.II Mevlana Resim Yarışmasında
Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü Temsilcisi
Doç. Hasan PEKMEZCİ (Sanatçı)
Prof. Dincer ERİMEZ (Sanatçı)
Pof. Dr. Örçün BARIŞTA (S.Ü. Öğretim Üyesi)
Mehmet BÜYÜKÇANGA (Sanatçı)
3.5.3. III. Mevlana Resim Yarışmasında
Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü Temsilcisi
Prof. Dr. Örçün BARIŞTA(S.Ü. Öğretim üyesi)
Prof. Dincer ERİMEZ (Sanatçı)
Doç. Oya KINIKLI (Sanatçı)
Mehmet BÜYÜKÇANGA (Sanatçı)
3.5.4.IV. Mevlana Resim Yarışmasında
Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü Temsilcisi
Habip AYDOĞDU (Sanatçı)
Hayati MİSMAN (Sanatçı)
Hasan PEKMEZCİ (Sanatçı)
Mehmet BÜYÜKÇANGA (Sanatçı)
3.6. Ödüler ve Yarışmada Ödül Alan Sanatçılar
3.6.1.I. Mevlana Resim Yarışmasında
Birinci Ödül    : 2.000.000.000. TL ve Plaket
İkinci Ödül    : 1.500.000.000. TL ve Plaket
Üçüncü Ödül    : 1.000.000.000. TL ve Plaket
Mansiyon (3 adet):    750.000.000. TL ve Plaket
Özel Jüri ödülünü Alman Sanatçı Ingrıd Schaar’ a verildi.(Yeni Konya Gazetesi 12 Aralık 1989)
3.6.2.II. Mevlana Resim Yarışmasında
Birinci Ödül    : 3.000.000.000. TL ve Plaket    Tunç TANIŞIK
İkinci Ödül    : 2.000.000.000. TL ve Plaket    Hasan MUTLU
Üçüncü Ödül    : 1.500.000.000. TL ve Plaket    Vural YURDAKUL
Mansiyon (3 adet): 1.000.000.000. TL ve Plaket    Alaybey KARAOĞLU
Seyit Mehmet ÇOLAKOĞLU
Osman ALTINDAŞ
3.6.3.III. Mevlana Resim Yarışmasında
Birinci Ödül    : Erol BULUT
İkinci Ödül    : Halim ÇELİKER
Üçüncü Ödül    : Erol BATIBERK
I.Mansiyon    : Merih ERCAN
II.Mansiyon    : Bünyamin BALAMİR
III.Mansiyon    : Nur GÖKBULUT
Özel Jüri Ödülü     : Mehmet ÇOLAKOĞLU (Yeni Konya Gazetesi 21 Aralık 1991)
3.6.4. IV. Mevlana Resim Yarışmasında
Birinci Ödül    : 15.000.000.000. TL             İsmail İLHAN
İkinci Ödül    : 12.000.000.000. TL             Zeki ŞAHİN
Üçüncü Ödül    : 10.500.000.000. TL             Bünyamin BALAMİR
Mansiyon (3 adet):   6.000.000.000. TL            (Yeni Konya Gazetesi 14 Aralık 1992 pazartesi)

4. SONUÇ VE ÖNERİLER
T.C. Kültür Bakanlığınca açılan “ MEVLANA RESİM YARIŞMASI” Mevlana’nın felsefesi ve fikirlerinin yayılmasında katkıda bulunmuştur. Yarışma ressamları araştırmaya, çalışmaya ve orijinal eserler meydana getirmesini sağlamıştır. I. Mevlana Resim Yarışmasındaki eserler Konya Güzel Sanatlar Galerisinde 716.Vuslat yıldönümü Hz. Mevlana yı anma programı içerisinde sergilendi, sergi Aralık ayının sonuna kadar açık kaldı.Diğer yarışmalardaki eserlerde aynı şekilde her yıl anma programları içinde Konya Devlet Güzel Sanatlar Galerisinde sergilendi.Yarışmaya katılan ressamlar aileleri ile birlikte Konya’ya gelerek hem sergiyi, hem de Konya’yı ve Mevlana Müzesini ziyaret etme fırsatı buldular.Sergileri binlerce kişi gezme imkanı buldu. Bazı eserler çeşitli ziyaretciler tarafından satın alınmıştır. Yarışma Konya turizminin canlanmasına da katkıda bulunmuştur. Maalesef yarışma beşinciye kadar  yapılabilmiştir, altıncısı da yapılamamıştır. Kesintiye uğrayan Mevlana Resim Yarışmasının zaman kaybetmeden tekrar T.C. Kültür Bakanlığınca başlatılmasının ve Konya Valiliğince, Büyükşehir Başkanlığının, Selçuk üniversitesi Rektörlüğünce desteklenmesinin Konya için büyük yararı olacaktır.

KAYNAKLAR
Kaplan, Prof. Dr. Mehmet (2004) “Mevlana’nın Türk ve Dünya Kültürü Bakımından Taşıdığı Mana” Derleyen; Nuri Şimşekler” Mevlana’nın Düşünce Dünyasından”S.104
Özönder, H.(2004)” Mevlana ‘nın Gönül Dostları”   Konya.
Uzluk, Ş. “Mevlana Türbesi”   Konya.
Yenişehirlioğlu, Prof. Dr. Ş. “Sanata Giriş ve Estetik “    Eskişehir Anadolu Üniversitesi
Yeni Konya Gazetesi 12 Aralık 1989 Salı
Yeni  Meram Gazetesi 15 Kasım 1990 Perşembe
Yeni Konya Gazetesi 15 Kasım 1990 Perşembe
Konya Postası Gazetesi 15.Kasım 1990 Perşembe
Yeni Konya Gazetesi 14 Aralık 1992 Pazartesi
T.C. Kültür Bakanlığı , Mevlana Resim Yarışması broşürü, 1989
T.C. Kültür Bakanlığı II. Mevlana Resim Yarışması broşürü 1990
T.C. Kültür Bakanlığı IV. Mevlana Resim Yarışması broşürü 1992